Elke ochtend vertrekt de elfjarige Hamza trots op zijn fatbike richting school. Voor hem is die fiets geen gewoon vervoermiddel; het is een symbool van vrijheid, zelfstandigheid en volwassenwording. Voor zijn vader – met een bescheiden inkomen – was het kopen van de fatbike geen gemakkelijke opgave. Wekelijks geld opzijzetten, statiegeldflessen verzamelen, en volhouden, puur om zijn zoon iets te geven dat zoveel meer betekende dan een materieel bezit.
Vrijheid met een prijs
Toen Hamza eindelijk zijn fatbike kreeg, straalde hij. Niet alleen omdat hij iets moois kreeg, maar omdat hij voelde dat hij iets bereikt had. Hij ervaart verantwoordelijkheid, leert omgaan met verkeer en bouwt aan zijn zelfvertrouwen. Deze alledaagse fietstocht is voor hem een ritueel van zelfstandigheid. Maar die vrijheid staat nu onder druk: een nieuwe wet die een minimumleeftijd voor fatbikegebruikers overweegt, dreigt een streep te zetten door Hamza’s dagelijkse rit.
De menselijke kant van de regelgeving
Er is steeds meer aandacht voor ongevallen met fatbikes, en de zorgen zijn begrijpelijk. Sommige jongeren rijden roekeloos en brengen zichzelf en anderen in gevaar. Toch betekent dit niet dat alle kinderen ongeschikt zijn om met een fatbike om te gaan. Hamza kent de verkeersregels, rijdt verantwoord en heeft zijn verantwoordelijkheid bewezen. Een algemene leeftijdsgrens houdt geen rekening met deze nuance.
Wat de wet niet ziet
Voor Hamza’s gezin betekent de fatbike ook praktische verlichting. Zonder auto is het een efficiënte, betaalbare manier om op school te komen. Het alternatief – de bus – zou hem niet alleen meer tijd kosten, maar hem ook zijn dagelijkse portie beweging, vrijheid en plezier ontnemen. Een wet die bedoeld is om te beschermen, zou in dit geval juist iets waardevols afpakken.
Verantwoordelijkheid kun je leren – als je de kans krijgt
Als maatschappij stellen we steeds vaker regels op die gebaseerd zijn op incidenten, in plaats van op vertrouwen. Daarmee nemen we kinderen zoals Hamza de kans om te groeien in zelfstandigheid. Verantwoordelijkheid leer je niet van achterin de bus, maar op de fiets, in het verkeer, met ervaring. Ouders willen hun kinderen waarden meegeven: respect, veiligheid, zelfredzaamheid. Dat lukt alleen als we hen de ruimte geven om te oefenen.
Meer dan een fiets
De fatbike van Hamza is niet zomaar een fiets. Het is het resultaat van doorzettingsvermogen, vertrouwen en groei. Het staat voor wat mogelijk is, zelfs met weinig middelen. Een algemene wet zou zomaar dat alles kunnen uitwissen. Daarom is het belangrijk dat we regels met nuance benaderen, en ruimte laten voor ouders en kinderen die wél laten zien dat het verantwoord kan.