Iedereen krijgt vroeg of laat te maken met verlies, en onze geest vindt vaak onverwachte manieren om daarmee om te gaan. Veel mensen merken dat iemand die is overleden later opduikt in hun dromen. Dat kan troost geven, maar ook verwarring oproepen. Wat betekent het eigenlijk?
Dromen als onderdeel van het rouwproces
Rouw verloopt voor iedereen anders: de ene persoon praat veel, de ander sluit zich af. Toch is er één ervaring die opvallend vaak voorkomt tijdens het verwerken van verdriet: dromen over degene die is overleden. Tijdens onze slaap probeert het brein emoties en herinneringen een plek te geven. Daardoor kunnen dromen over een overleden dierbare bijzonder intens of betekenisvol voelen.
Neurowetenschapper Patrick McNamara (Boston University) noemt dit soort dromen visitatiedromen: dromen waarin iemand die niet meer leeft op een bijna levensechte manier verschijnt. Volgens hem zijn deze dromen vaak verbonden met het verwerken van verlies.
Wat onderzoeken hierover zeggen
Wetenschappelijke studies laten zien dat rouwdromen veel voorkomen en vaak een positieve invloed hebben. Een onderzoek uit 2014 (American Journal of Hospice and Palliative Care) toont aan dat deze dromen vooral draaien om herinneringen, momenten van afscheid of een beeld van de overledene die rust en gezondheid uitstraalt. Soms bevatten ze een symbolische boodschap of gebaar.
Uit een Canadese studie uit 2016 blijkt dat 67% van de deelnemers dankzij zulke dromen sterker geloofde in een “voortbestaan”, en 71% zich meer verbonden voelde met de overledene.
Kenmerken van visitatiedromen
Psychologe Jennifer E. Shorter onderzocht wat deze dromen herkenbaar maakt. Ze vond vier veelvoorkomende elementen:
De overledene verschijnt in gezonde, levendige of jongere vorm.
Er wordt op een of andere manier duidelijk gemaakt dat het goed gaat met die persoon.
De boodschap voelt intuïtief en wordt meestal niet uitgesproken in gewone taal.
De droom heeft een opvallend rustige en heldere sfeer.
Veel mensen worden wakker met het gevoel dat het contact “echter” was dan een gewone droom.
Wat betekenen deze dromen voor jou?
Voor de één is zo’n droom een vorm van troost, voor de ander juist emotioneel. Soms voelt het alsof de overledene nog iets wou zeggen; soms lijkt het vooral een uiting van je eigen verlangen om verbonden te blijven. Hoe je het ook beleeft, dromen over iemand die je mist zijn een normaal en veelvoorkomend onderdeel van rouw, en kunnen helpen om verlies stukje bij beetje te verwerken.
