Op de foto zie je een klein, houten of metalen object in de vorm van een puntige schijf. Soms zit er een touwtje omheen gewikkeld, of ligt het voor een kindervoet op straat. Geen schermen, geen batterijen – puur buitenspeelgoed. Je vraagt je af: wat deden kinderen hier vroeger mee?
Misschien denk je aan een primitieve dobbelsteen of een soort sierobject, maar dit kleine voorwerp was ooit het middelpunt van straatspelen, behendigheid en competitie. Weet jij wat het is?
Het antwoord: Tollen!
Het spelletje op de foto is tollen, een oud en geliefd kinderspel waarbij een tol – een draaibaar object met een punt – zo lang mogelijk in beweging gehouden moet worden.
Er waren verschillende manieren om een tol te laten draaien. Bij de ene versie wikkelde je een touwtje om de tol en gooide je hem met een soepele zwaai naar de grond, waarbij het touw de tol liet tollen. Bij een andere versie tikte je de tol steeds bij met een zweepje of stokje om hem draaiende te houden.
Tollen was eeuwenlang razend populair in Nederland, vooral op pleinen en in steegjes. Het vereiste techniek, gevoel voor timing en soms zelfs een beetje strategie als je met meerdere kinderen tegelijk speelde.
Hoewel het tegenwoordig bijna vergeten is, leeft het spel voort als nostalgisch symbool van een tijd waarin buitenspelen nog écht buitenspelen was. Herkende jij deze simpele maar geniale klassieker nog? 🧒🪁✨