Sommige raadsels lijken eenvoudig, maar worden pas interessant zodra je herkent waar het beeld eigenlijk naar verwijst. Op het eerste gezicht lijkt de tekening slechts een reeks lijnen met cijfers eromheen: 1 en 2 links, 3 en 4 in het midden, en een 5 rechtsboven. Maar wie een handgeschakelde auto ooit heeft gereden, ziet meteen dat dit patroon precies overeenkomt met de indeling van een klassieke versnellingsbak.
Bij zo’n schakelpatroon horen de versnellingen in vaste paren: boven 1 staat onder 2, boven 3 staat onder 4, en boven 5 staat meestal een plek die óf het volgende versnellingcijfer bevat, óf de terugversnelling. De vraag die dan ontstaat, is welke aanduiding er op de lege positie onder de 5 thuishoort.
Het antwoord
Wanneer je het patroon als een logisch oplopende reeks bekijkt, ligt één antwoord voor de hand. Onder de vijfde versnelling zou in een zesversnellingsbak logischerwijs het cijfer 6 staan. Dat maakt de reeks compleet en houdt het mechanische schema consistent: elke bovenste versnelling heeft een bijbehorende lagere versnelling in dezelfde kolom.
Maar tegelijkertijd weten veel automobilisten dat de plek onder de vijfde versnelling in veel auto’s niet wordt gebruikt voor een zesde versnelling, maar voor de achteruitversnelling. In dat geval staat er geen cijfer, maar de letter R van ‘reverse’. De bestuurder duwt de pook dan naar rechts en naar achteren om achteruit te rijden.
Het ontbrekende teken is dus technisch gezien het cijfer 6, maar in de praktijk wordt die positie vaak ingenomen door de letter R. De tekening verwijst daarmee op speelse wijze naar een herkenbaar dagelijks object en maakt gebruik van het vanzelfsprekende patroon dat mensen gewend zijn in een auto.
